How to avoid Malaria and other diseases you might catch from insects: Vietnamese
Created by HP Center for International Health Version: 1/22/06
Làm thế nào để phòng bệnh sốt rét và những bệnh khác do côn trùng gây nên?
Bệnh sốt rét là gì?
Bệnh sốt rét là bệnh truyền nhiễm từ muỗi mang mầm bệnh sang người. Triệu chứng của bềnh thường là sốt cao, ớn lạnh, đau đầu và toàn thân mỏI mệt. Vi khuẩn sốt rét sau khi xâm nhập vào cơ thể con người sẽ đi tới gan. Vi khuẩn sốt rét có thể ở lại trong gan của người bệnh trong mọt thời gian dài nhưng loại bệnh sốt rét nặng nhất thường là vi khuẩn sốt rét chỉ ở lại trong gan hai tuần sau khi xâm nhập cơ thể người bệnh.
Tại sao bệnh sốt rét lại nguy hiểm?
Chúng ta vẫn chưa tìm ra vắc-xim để phòng ngừa bệnh sốt rét. Bệnh sốt rét dẫn tới những triệu chứng nguy hiểm và có thể chết. Người bệnh có thể chết sau 12 giờ đồng hồ sau khi có triệu chứng của bệnh. Thật là quan trọng nếu như tất cả chúng ta có thể phòng ngừa muỗi chích và đem theo thuốc phòng ngừa khi đi du lịch và một thời gian sau khi chúng ta đi du lịch về.
Nếu như tôi đã từng bị bệnh sốt rét, có phải tôi đã được bảo vệ?
Cơ thể của những người từng bị bệnh sốt rét nhiều lần sẽ xuầt hiện hê, thống miễn dịch lạị vi khuẩn. Tuy nhiên, hệ thống miễn dịch chỉ tồn tại trong vòng một hay hai năm sau khi nhiễm bệnh. Vì thế, bạn không thể nào phòng ngừa lại được vi khuẩn sốt rét mặc dù bạn đã nhiều lần bị bệnh.
Làm thế nào để phòng ngừa muỗi đốt?
Sau đây là những cách mà bạn có thể làm để phòng ngừa muỗi đốt hay những côn trùng khác. Nó không những giúp bạn phòng ngừa bệnh sốt rét mà còn bảo vệ bạn đối với những bệnh nguy hiểm khác như là: Sốt vàng da, Viêm não Nhật Bản và sốt Đăng-gơ. Muỗi mang mầm bệnh sốt rét thường đốt trong thời gian từ hoàng hôn cho đến bình minh, nhưng muỗi đốt vào ban ngày có thể ngay ra những bệnh khác, vì vậy chúng ta cần nên tránh bị muỗi đốt.
Những cách đơn giản để phòng ngừa muỗi đốt, bao gồm:
--Mặc đồ bảo vệ (quần dài và áo daì tay)
--Dùng máy lạnh và đóng cửa sổ với tấm màn chắn có thể hạn chế và ngăn ngừa được muỗi đốt.
--Nên dùng mùng khi đi ngủ vào ban đêm. Tốt nhất nên dùng mùng đã được xử lý với hóa chất (INT-Thuốc trừ sâu) để chống muỗi. Bạn có thể mua mùng chống muỗi đã được xử lý với hóa chất hoặc bạn có thể xử lý hóa chất với permethrin. Chúng ta có thể dùng lều để tránh muỗi, đó là một cách tiện lợi nhưng hơi đắt. Bạn có thể mua liều ở một số tiệm hay là trên internet.
Thật là quan trọng để dùng thuốc ngừa muỗi. Thuốc ngừa muỗi tốt nhất là DEET (N,N Diethyl metaloluamin). Bạn nên xử dụng những thuốc có 25-50% DEET. Những thuốc đó có bán rộng rãi ở những tiệm thuốc hay những cửa hang tập hóa hay những tiệm tiện lợi. Có rất nhiều loại thuốc được bán hiên nay (chẳng hạn: Repel, Off, Cutters), vì thế bạn nên đọc hướng dẫn cẩn thận những thành phần của thuốc để xem coi thử có chứa DEET và tìm đúng loại thuốc và phần trăm của DEET trong đó. Bạn có thể kiếm được những sản phẩm kem sức có chứa thành phần nhẹ của DEET (chẳng hạn như là: Ulthrathon, Sawyer). Trên thị trường hiện nay cũng có nhiều loại thuốc có chứa ít hơn 25% DEET nhưng hiệu quả cũng tốt. Thuốc nên được thoa nhiều lần, mỗi lần có hiệu quả 4-6 tiếng đồng hồ và tốt nhất nên thoa trước khi đi ngủ. Phụ nữ đang mang thai hay trẻ em có thể xử dụng thuốc nhưng nên đề phòng đừng để thuốc vào mắt hay miệng. Vì vậy phải thận trọng đừng để thuốc vào tay hay ngang tầm với của trẻ nhỏ.
Để đạt đựoc hiệu quả cao, bạn nên khử trùng áo quần với permethin và thoa DEET vào da để bảo vệ. Permethin, loại hóa chất được xử dụng ở mùng, không độc hại và khi áo quần được xử lý vời permethin có hiệu quả trong mấy tuần. Ở Mỹ, permethin đựoc bán rộng rãi trong các tiệm (như là: REI Coop) và bạn có thể mua từ internet. Cách tốt nhất là nên mua những hóa chất và ngâm trong áo quần. Nếu như bạn có thắc mắc thì nên liên lạc với bác sĩ hay y tá để được hướng dẫn. Trên thị trường còn có nhiều loại thuốc phòng ngừa khác nhưng nó không được tốt và hiệu quả như DEET.
Tôi có thể dùng thuốc DEET sức thuốc vào da và dùng Permethrin lên áo quần của trẻ nhỏ được không?
Vâng. DEET được an toàn cho trẻ em. Nhưng đừng nên sức quá nhiều lần hơn theo chỉ dẫn ở dưới đáy chai thuốc. Đối với trẻ nhỏ, không nên dùng thuốc quá gần ở mẳt hay tay bởi vì trẻ nhỏ có thể bỏ vào miệng. Khử trùng mùng với thuốc là phương pháp an toàn và thuận lợi cho trẻ nhỏ, bạn có thể dùng ở những khu vực gần chỗ ngủ.
Những loại thuốc nào tôi nên dùng để trị bệnh?
Trên thị trường hiện nay có nhiều loại thuốc hữu hiệu và bạn nên tham khảo với bác sĩ hay y tá để biết loại thuốc nào tốt cho bạn và con bạn. Nếu như bạn dự định đi tới những khu vực mà sốt rét đang nguy hiểm cho bạn và con bạn, bạn nên uống thuốc và làm theo chỉ dẫn. Nên nhớ rằng bạn phải tuân thủ sử dụng thuốc theo chỉ dẫn một tháng sau khi đã rời khoải khu vực có bênh sốt rét. Bạn phải kiểm tra là bạn đã hiểu thật kĩ cách xử dụng thuốc trước khi rời phòng mạch của bác sĩ.